Wat zou Frida doen?

Ik mag vaak aan leuke projecten werken, en natuurlijk komen er ook weleens mindere opdrachten voorbij. Maar voor Kosmos Uitgevers mocht ik onlangs toch wel weer een juweeltje redigeren.

Al sinds ik op mijn negentiende voor het eerst in Mexico-Stad kwam, ben ik gefascineerd door Frida Kahlo. En hoewel ze toen – we spreken hier over de jaren ’90 – al heel bekend was, en haar geboortehuis La Casa Azul (tegenwoordig een museum) al druk werd bezocht, was ze nog niet uitgegroeid tot het icoon dat ze tegenwoordig is.

De Fridapop

Tegenwoordig is Frida overal: op koffiemokken, tassen, badhanddoeken, koelkastmagneten. Er is zelfs een Frida-Barbiepop (ik vermoed dat Frida dit zelf erg bedenkelijk had gevonden). Haar alomtegenwoordigheid heeft ervoor gezorg dat zelfs mensen die zeggen haar niet tekennen, toch haar portretten herkennen. De donkere, mysterieuze vrouw met de unibrow. Altijd gehuld in traditionele Mexicaanse dracht en met fleurige bloemen in haar gevlochten haar.

De geheime badkamer

Ik had al eens een uitgebreide biografie over Frida gelezen. Dus ik verwachtte niet in dit boek nog nieuwe informatie tegen te komen. Maar: in 2004 werd in La Casa Azul een badkamer geopend die sinds Frida’s dood in 1954 afgesloten was geweest. En daar lag een schat aan persoonlijke bezittingen : kleding, cosmetica, de korsetten (die ze moest dragen vanwege haar beschadigde rug en bekken), persoonlijke brieven en foto’s, zelfs haar kunstbeen. Zo kwam heel veel nieuwe informatie over Frida aan het licht. Zo schreef ze prachtige kwetsbare brieven aan vrienden, die tegelijk doorspekt waren met haar nogal duistere grappen. Prachtig toch?

Maar wat zou Frida dan doen?

De titel verwijst naar de aard van het boek: het is geen biografie, maar een zelfhulpboek waarin de auteur Arianna Davis je helpt om typische Frida-kwaliteiten in jezelf naar boven te halen: veerkracht, creativiteit, autonomie, het vermogen om te gaan met pijn, teleurstelling en verdriet. Maar ook het vermogen om intens te genieten en het leven ten volle te leven.

Mocht je dit mooie boek willen kopen, denk dan aan je lokale boekhandel. Die heeft het niet zo makkelijk gehad de laatste tijd.

Introverte moeders van Nederland, verenigt u (apart)

Shirley Visser is blogger. En introvert. En wanneer ze haar eerste kindje krijgt, wordt ze op allerlei nieuwe manieren geconfronteerd met deze eigenschap. Ze schreef er een boek over, een handleiding voor de introverte (en/of hoogsensitieve) moeder. Een boek dat heel veel moeders (en vaders) het leven makkelijker gaat maken.

Ik redigeer veel boeken, en soms komt er zo’n mooi boek voorbij dat ik daar wat over wil delen. Want het leuke aan dit werk is dat ik er zelf ook weer van leer en geïnspireerd raak. Ik herkende heel veel van mezelf in De introverte moeder.

Schoolpleinvrees

Ik heb ook best veel introverte trekjes, en toen ik een kind kreeg – zeker toen hij naar school ging  kwam er een hele lijst aan nieuwe uitdagingen bij. Situaties waarin ik me liever niet wilde begeven, maar die onvermijdelijk leken. Een hele herkenbare voor mij: ik voelde me, net als Shirley, ongemakkelijk op het schoolplein. Verplicht bij een groepje ouders gaan staan en small talk maken terwijl ik eigenlijk alleen maar mijn zoontje wilde ophalen. Ik werd zenuwachtig van die koetjes en kalfjes, ik wilde liever in mijn eigen bubbel blijven. Maar ik deed toch maar mee, want wilde niet overkomen als arrogant of ongeïnteresseerd. Soms liep ik er echt op leeg. (Tekst loopt door onder afbeelding.)

Blijf in je bubbel

Shirley adviseert om juist te doen wat goed is voor jou, dus als je geen behoefte hebt aan een praatje, dan doe je dat gewoon niet. Je loopt nog een rondje, of je pakt je telefoon en gaat een stukje verderop staan. Wat was dat bevrijdend om te lezen! Het is helemaal oké om niet mee te doen, je MAG voor jezelf kiezen. En als ze je dan arrogant vinden, dan is dat maar zo. Voor sommigen misschien een open deur, voor mij een eyeopener, ook al is mijn zoon de schoolpleinfase inmiddels al lang gepasseerd.

Een ander mooi voorbeeld is me-time. Als jonge moeder, ­­ook nog net begonnen als freelance tekstschrijver en redacteur, wilde ik ALLES goed doen. Dus: altijd gezonde, verse maaltijden op tafel zetten; een vrolijke moeder zijn; zorgen dat het huis schoon was; een sociaal leven onderhouden; leuke opdrachten binnenhalen; een leuke vrouw zijn voor mijn man. Ik hield veel te weinig rekening met mezelf en mijn behoeften. Ik had me-time nodig om rustig wat te lezen, te wandelen, even langs te gaan bij een vriendin, of naar yoga te gaan. Maar die dingen stonden altijd onderaan mijn to-dolist. Nee, het was nog erger: eerlijk gezegd kwamen ze niet eens voor op die lijst.

Zet het letterlijk in je agenda!

Shirley heeft een heel praktische oplossing: plan die me-time momenten gewoon in. Het klinkt misschien zo voor de hand liggend, maar je moet het wel doen! Dus zet het letterlijk in je agenda en plan de rest eromheen. Het heeft mij heel wat jaren gekost voordat ik die ruimte echt durfde in te nemen. Maar ik weet nu dat juist die momenten ervoor zorgen dat ik vervolgens weer die goede moeder/vrouw/schrijver/etc./etc. kan zijn.

Ik weet zeker dat er heel veel jonge moeders zijn die in deze valkuil vallen: op alle fronten perfect willen zijn en daarin jezelf compleet voorbij lopen. En als je dan ook nog introvert bent, en/of hoogsensitief, dan liggen overprikkeling, uitputting, een slecht humeur of extreme boosheid op de loer. Weg is die leuke moeder, die fijne partner, die creatieve schrijver. Langzaam maar zeer verander je in een hoopje ellende (ja, dat weet ik uit ervaring).

Herken je jezelf hierin? Dan zou ik het zeker lezen. Het is heel praktisch (Shirley geeft heel veel bruikbare tips), eerlijk, en bij vlagen hilarisch.

Vanaf woensdag 28 april verkrijgbaar. Support your local bookstore!

Voorbij de ontspanning: wat yoga nidra je kan geven

Illustratie: Diana Sanchez

Lang heb ik gedacht dat yoga nidra een vorm van yoga is waarin het lichaam diep kan ontspannen en nieuwe energie kan opdoen. Ik hoorde wel eens zeggen dat een half uur nidra gelijkstaat aan vier uur slaap.

Ik vind het nogal een claim. Misschien is het waar. Misschien niet. Maar het is niet waar yoga nidra over gaat. Maar onlangs, tijdens een bijscholing bij Ontdek yoga, leerde Diana Aben me dat de die weldadige ontspanning pas het begin is van iets groters: een helende ervaring. En zo past het helemaal in mijn visie op wat yoga echt is.

Wat is yoga nidra?

Daarover later meer. Eerst zal ik uitleggen wat de basis van yoga nidra is. Misschien heb de term al eens zien langskomen, want deze oude vorm van yoga wint de laatste jaren steeds meer aan populariteit in het Westen.

Yoga nidra zou je kunnen vertalen als de yoga van de slaap (nidra is slaap in het Sanskriet), of de slaap van de yogi. Het lichaam wordt in slapende toestand gebracht, maar de mind blijft wakker. Dus geluiden worden nog wel gehoord, sensaties worden gevoeld, maar het lichaam ligt onbeweeglijk stil.

Yoga zonder houdingen

Er wordt dus niet gewerkt met houdingen en beweging, zoals je gewend bent van andere vormen van yoga, Je ligt alleen maar stil in savasana, (de lijkhouding), waarmee vrijwel iedere yogales wordt afgesloten. Luisterend naar de stem van de docent, zak je weg in een diepe een staat van diepe ontspanning. Maar je blijft wakker.

Het is dus niet hetzelfde als een tukje doen op je yogamat, het is niet de bedoeling dat je echt in slaap valt. Het mooie van deze staat van zijn, diepe ontspanning waarbij niets meer hoeft, is dat de deur naar het onderbewuste op een kier komt te staan.

Ontspannen is het begin

En daar begint het dus eigenlijk pas. Nidra gaat voorbij de ontspanning, naar een staat van openheid die alleen in diepe meditatie wordt bereikt. In die staat is het mogelijk om jezelf op een diep niveau te helen. Dat geldt trouwens voor alle vormen van yoga.

Daarover vertel ik meer in een volgend blog.

Wil je de kracht van yoga nidra ervaren? Dat kan tijdens de workshop die ik geef op vrijdag 20 november. Deze kun je bij Yogaya Yogaschool volgen, of via Zoom vanaf een comfortabele plek in je eigen huis.

Yoga is harder nodig dan ooit

De persconferentie van Rutte op dinsdagavond begint een nieuw ritueel te worden. De hele dag lekken er al stukjes van nieuwe maatregelen de media in. En iedereen vindt er alvast wat van. Ik zat ook met lichte spanning te kijken gisteravond. Want mocht onze yogaschool wel open blijven?

Ja, gelukkig wel, bleek al snel. Ik ben blij. En tegelijk voel ik mee met horeca-ondernemers die de tent weer moeten sluiten. Ik weet nu hoe het is om gedwongen je bedrijf te sluiten, en dat is echt rot.

Hoe komen we erdoor?

Maar goed, de nieuwe maatregelen dus. Thuiswerken blijft de norm. We kunnen voorlopig niet meer naar de kroeg of uit eten, en ook onze sociale contacten worden behoorlijk ingeperkt. Het wordt donkerder en kouder, dus we zijn ook minder buiten. Hoe gaan we de herfst doorkomen met alle restricties?

Op nu.nl geeft hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder een antwoord. Hij pleit ervoor om vooral te blijven bewegen. Want we zijn vooral meer gaan zitten. In de eerste lockdown zijn we van 5 naar 8 uur zitten per dag gegaan. Een enorme toename.

Yoga helpt

Ja, ik weet dat het lastig is om voldoende te blijven bewegen als je aan huis gekluisterd bent, maar er zijn tal van mogelijkheden. Wandelen, fietsen, dansen met je partner of je kind, of met jezelf. Zelfs een paar keer de trap op en af lopen draagt al bij.

En: yoga. Yoga brengt je in beweging. Maar yoga biedt meer dan alleen de fysieke voordelen. Dankzij aandachts- en ademoefeningen heeft het ook een rustgevend en helend effect op de geest.

En dat is zo hard nodig in deze crisis. Er zijn zo veel onzekerheden waardoor mensen boos, angstig of gespannen zijn. Zowel ons fysieke als mentale welzijn wordt hierdoor aangetast. De beoefening van yoga kan voor veel verlichting zorgen. Daarom is het zo fijn dat yogascholen wel open mogen blijven: yoga is harder nodig dan ooit.

En mocht je niet naar de yogaschool kunnen of willen komen, dan is er online yoga. Bijna alle yogascholen bieden online lessen aan. Doe er je voordeel mee!

Ondernemen in tijden van crisis: fase 3

Vandaag werd ik voor de derde keer geïnterviewd door het NRC in het kader van ‘ondernemen in Coronatijd’, waarin allerlei ondernemers vertellen hoe het hen vergaat tijdens de crisis. De eerste keer dat we door de krant werden gebeld was in maart, de tweede keer in mei van dit jaar.

Het is een mooie gelegenheid om te terug te kijken op de afgelopen tijd: hoe vaart Yogaya Yogaschool in deze lastige tijd?

Het grotere geheel zien

Omdat de ontwikkelingen elkaar zo snel opvolgen, en we ons steeds weer aanpassen aan de situatie, is het makkelijk om te vergeten hoe we er een paar maanden geleden voor stonden. Het is interessant om dankzij de krantenknipsels terug te kunnen kijken en wat meer zicht te krijgen op the bigger picture.

In de beginfase van de crisis zijn we heel snel overgeschakeld naar online lesgeven. We wilden al langer online lessen aanbieden, en dankzij de crisis kwam dat opeens in een stroomversnelling. Dat was leuk en het gaf nieuwe energie.

Warme lessen in de buitenlucht

In de tweede fase merkten we dat de bezoeken aan onze online lessen wat terugliepen. Ik denk vanwege schermmoeheid. Dankzij de heerlijk warme zomer konden we toen buiten les geven. Dat liep heel fijn.

Dankzij de journalist van het NRC realiseer ik me dat we alweer een tijdje in de derde fase zitten: na een aantal maanden lockdown is de yogaschool is weer open, hetzij met minder capaciteit.

De online lessen zijn gebleven, én zijn we druk bezig nieuwe initiatieven te ontwikkelen. Het blijft aanpassen en bijsturen. Als yoga-ondernemers worden we enorm uitgedaagd.

Dóórondernemen: hoe voelt het voor jou?

De grote vraag is natuurlijk hoeveel fases er nog gaan komen. Niemand die het weet. Maar ik voorzie wel dat we nog heel lang moeten doorondernemen met allerlei maatregelen.

Hoe is dat voor jou als ondernemer/zelfstandige?  Voelt de crisis vooral als een uitdaging, als een onderbreking, of als het einde van een tijdperk?

(Wordt vervolgd. Aanstaande zaterdag lees je in het NRC hoe het Yogaya Yogaschool vergaat in deze fase van de crisis.)

Wees geen slaaf van je gedachten: humeurmanagement

Ik geef het eerlijk toe: de Coronacrisis maakt me soms somber. Waarom? Omdat ik moet toekijken hoe mijn twee eigenhandig opgebouwde bedrijven (een yogaschool en een tekstbureau) averij oplopen. Minder klanten, dus minder omzet.

Maar de financiële schade vind ik nog niet eens het ergste. Het is gewoon heel naar om te zien hoe deze gezonde bedrijven schade oplopen vanwege omstandigheden die compleet buiten mijn macht liggen.

Angstige gedachten

Dit is natuurlijk waar heel veel ondernemers op dit moment mee te maken hebben: machteloos toekijken hoe de klanten wegblijven. En dan komen de vragen. Hoe lang gaat dit nog duren? Komen er nog meer maatregelen? Gaat het nog erger worden? Komt er een tweede lockdown? En hoe moet dat dan? Best angstig.

Mijn humeur was de laatste dagen dan ook niet al te best, zeker nu de herfst weer is begonnen. Maar toen kwam ik dit artikel tegen dat me weer wakker schudde. Denker des Vaderlands Daan Roovers zegt in Vrij Nederland dat ogenschijnlijk rationele gedachten onze emoties versterken. Dat maakt ons chagrijnig en somber in deze onvoorspelbare tijd.

De kunst is om je gedachten niet met je aan de haal te laten gaan. Je bent geneigd te denken dat wat je verstand zegt, wel zal kloppen. Maar de ratio kan een verkeerde raadgever zijn en je op een denkspoor zetten waar je moeilijk vanaf komt.’

Wat het verstand produceert, ligt vaak in het verlengde van onze emoties. Reason is but a slave of the passions, zei de Schotse filosoof David Hume al. Maar we kunnen ons verstand ook trainen om zich een beetje in toom te houden.

Wolkjes aan de hemel

De yogadocent in mij wist dit natuurlijk wel. We kunnen ons verstand, onze gedachtenmachine trainen. Ik doe dat door te mediteren. Stilzitten en je gedachten observeren. Je laat ze eenvoudigweg komen en gaan, als wolkjes aan de hemel.

Ben jij je eigenlijk wel bewust van de gedachten die door je hoofd gaan? In deze meditatie van 7 minuten help ik je afstand te nemen van je gedachten en rustig te blijven observeren.

Hoe vaker je dit oefent, hoe makkelijker het wordt. Het geeft je de ruimte om je gedachten van een afstandje te bekijken. En dan kun je helderder zien of de gedachte eigenlijk wel klopt. En wat voor invloed de gedachte heeft op je stemming. Dat is wat ik bedoel met humeurmanagement.

Don’t believe everything you think.

#Selfcare: trap er niet in

Mooi artikel in NRC afgelopen vrijdag: even #selfcare en dan nóg harder door. Tom Grosfeld signaleert de opkomende trend van selfcare, die met name door influencers wordt gepromoot op Instagram. Maar ik zie het ook steeds vaker in mijn Facebooktijdlijn. Het is alsof iedereen ermee bezig is.

Geurkaarsje aan, lekker in bad. Een yogalesje, of een meditatiesessie met een van de tegenwoordig zo populaire meditatie-apps. Het doel? Je batterij weer ‘even’ opladen zodat je er daarna weer keihard tegenaan kunt. Zodat je je drukke werkweek doorkomt. Zodat je niet overspannen raakt.

Illustration by Michele Melcher

Selfcare als fopspeen

Natuurlijk, als yogadocent kan ik alleen maar toejuichen dat er meer geyogaad en gemediteerd wordt, of dat mensen op andere manieren rust inbouwen in hun dag. Maar als je doel is om iets vol te houden, dan wordt selfcare een fopspeen. Een lapmiddel om jezelf net fit of ontspannen genoeg te houden om je drukke leven te overleven.

Daarom bieden werkgevers ook yoga en meditatie aan aan hun mensen: alles om de productiviteit optimaal te houden. Als dat betekent dat je je werknemer een kwartiertje laat snoozen in een speciaal ingerichte slaapruimte, dan doe je dat.

Selfcare is zelfreflectie

Trap er niet in! Echte selfcare gaat veel dieper dan ‘even je batterij opladen’. We zijn geen robots en hebben geen batterijen. Echte selfcare gaat over zelfreflectie en inzicht: houd ik me wel met de juiste dingen bezig? Pleeg ik roofbouw op mijn lichaam, of mijn geest? Geef ik te veel en ontvang ik te weinig?

Voor echte selfcare is tijd nodig, en rust. Dat gaat je niet lukken door een half uurtje in bad te gaan zitten met een geurkaars erbij. Yoga en meditatie helpen wél om naar binnen te keren en echt bij jezelf te zijn. Zolang je ze maar niet als lapmiddel gebruikt.

Corona: meerderheid heeft psychische klachten

Een meerderheid zegt door de coronacrisis één of meerdere psychische klachten te hebben gekregen. Voor de meesten is het leven door de crisis minder leuk geworden, vooral door gebrek aan contact, spontaniteit en zekerheid.

Dat blijkt uit een onderzoek dat is gehouden van 3 tot en met 8 september 2020. Aan het onderzoek deden 25.582 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee.

Onzekerheid, werkdruk en extra zorg

Onzekerheid over een huis of baan, extra werkdruk en de zorg voor jonge kinderen zijn veelgenoemde problemen. Maar ook relatief weinig contact en het gebrek aan variatie daarin, de sleur en moedeloosheid over het einde van de crisis zorgen ervoor dat zij mentaal in de knoop komen.

Maakbaarheid is een illusie

Ik vind het schrikbarend dat zo veel mensen psychische klachten hebben gekregen, maar het verbaast me niet. De crisis heeft voor veel onzekerheid en angst gezorgd in onze maatschappij, waar maakbaarheid tot vlak voor de crisis nog bijna een realiteit leek.

Wanneer je vaak onzekerheid of angst ervaart, wordt je centrale zenuwstelsel continu getriggerd: er dreigt gevaar! Op zich een gezonde reactie, ware het niet dat het ‘gevaar’ niet tastbaar is. En er is ook niet aan te ontsnappen. Doordat deze reactie in stand blijft, wordt het zenuwstelsel overprikkeld: je bent in een constante staat van paraatheid. dat zorgt voor overmatige stress, burn-out, vermoeidheid, en het kan zelfs depressies in de hand werken.

Kalmeer je zenuwstelsel met yoga en meditatie

Gelukkig helpt yoga. En wel op een heel praktische manier: bepaalde yogahoudingen, met name vooroverbuigingen, brengen het zenuwstelsel tot rust. Het resultaat? Minder angst en gejaagdheid, meer innerlijke rust en beter slapen.

Ook mediteren heeft een kalmerend effect op het zenuwstelsel. En het mooie is dat je er niet eens een yogamat voor nodig hebt. Je kunt gewoon op een stoel zitten, of op de bank. Probeer eens deze korte meditatie om tot rust te komen.

De gevolgen van Corona: wat is jouw behoefte nu?

Veel mensen geven aan door coronacrisis één of meerdere psychische klachten te hebben gekregen. Voor de meesten is het leven door de crisis minder leuk geworden, vooral door gebrek aan contact, spontaniteit en zekerheid.

Is dit herkenbaar voor je? Ervaar je bijvoorbeeld meer onrust, of slaap je minder goed? Ik ben bezig om meer online lessen en worskhops te ontwikkelen om de fysieke en mentale gevolgen van de Corona-crisis te verzachten. Lessen die je kunt volgen in je eigen tijd, op je eigen plek.

En hoewel we daar al veel ideeën over heb, is het voor ons ook heel waardevol om te weten wat jij graag zou willen. Daarom willen we jou vragen: waar heb jij nu echt behoefte aan? Fysiek intensieve yoga om je lijf weer te voelen, of juist verstilde yoga om echt tot rust te komen? Of misschien is dit voor jou hét moment om te leren mediteren? Of misschien heb je behoefte aan iets anders.

Laat je horen, we willen graag weten waar je misschien mee worstelt, en wat daarbij zou kunnen helpen. Dan kan ik dat opnemen in het online lesprogramma dat we aan het ontwikkelen zijn. We wachten met spanning af…